ریشه واژه منتور از ایلیاد و ادیسه هومر گرفته شده است. اودیسیوس پیش از عزیمت برای جنگ تروا، پسرش و تمام دارایی‌های خود را به فردی به نام منتور سپرد. منتور در طول زندگی پسراودیسیوس، مشاور و راهنمای او بود و نقش مهمی در رشد وی داشت.
بسیاری از ما در محل کارمان با یک منتور سروکار داشته‌ایم. در محیط‌های کاری مدرن امروزی، منتور به شخصی گفته می‌شود که نسبت به دیگران تجربه و تخصص بیشتری دارد. دانش و آگاهی خود را نسبت به مسائل کاری با دیگران و به خصوص همکاران جوانترش به اشتراک گذاشته و آنها را در مسیر شغلیشان درون شرکت راهنمایی می‌کند. اما در سال‌های اخیر این مفهوم از محیط یک شرکتخارج شده و به بازار کار و دنیای کسب‌وکارها و به خصوص استارتاپ‌ها راه پیدا کرده است.
امروزه منتور به شخصی می‌گویند که دارای دانش، تخصص و تجربه در یک زمینه خاص است و می‌تواند به شخص دیگری که تجربه‌کمتری در همان زمینه دارد کمک کند.
منتورینگ نیز یک رابطه حرفه‌ای است که طی آن، یک شخص باتجربه و آگاه (منتور) به فرد دیگری (منتی) کمک می‌کند تا مهارت‌ها و دانش خود را در زمینه حرفه‌ای مشخصی افزایش و ارتقا دهد.
تفاوت منتور و مشاور کسب و کار در چیست؟
مشاوران کسب و کار افراد متخصص و باتجربه‌ای هستند که طی قراردادی وارد همکاری با شرکت یا کسب‌و کار شما می‌شوند، چرا که می‌توانند در یک یا چند حوزه به شما کمک کنند و غالباً تخصص و مهارتی خاص در یک زمینه مشخص دارند.
آنها به واسطه یک قرارداد از لحاظ قانونی با شرکت شما در ارتباط هستند و در این رابطه منافع مالی دارند.
شما معمولاً در جلسات کاری خود به راهنمایی‌های مشاوران کسب و کار رجوع کرده و نقل‌قول‌هایی از آنها می‌آورید. شما به این مساله استناد می‌کنید که این فرد موفق با مسیری که در آن هستیم موافق است و متعهد است که برای رسیدن به هدف به ما کمک کند.
منتورها پا را فراتر از مشاوران کسب و کار می‌گذارند. آنها دوستان صمیمی شما می‌شوند و همزمان به رشد کسب‌وکار و رشد فردی شما کمک می‌کنند. توصیه‌هایشان غالبا هم ماهیتی حرفه‌ای دارند و هم شخصی و روانشناختی. رابطه میان شما و منتور با گذشت زمان تکامل یافته و ریشه‌ای عمیق پیدا می‌کند.
وظایف یک منتور چیست؟
نقش منتور ارائه چشم‌انداز در مورد مسیری است که استارتاپ در آن قرار دارد و نقطه ای که قرار است به آن برسد. همچنین منتور باید در مورد ورودی‌های به این سیستم نیز به شما مشاوره دهد. منتور نباید فقط ایده و عملکرد شما را تایید کند.او باید با قدرت و صراحت نسبت به آنچه که فکر می‌کند اشتباه است نه بگوید و به منتی کمک کند تا تصمیمات لازم را بگیرد. البته اونباید نظرات خود را تحمیل کند بلکه باید داده‌هایی را به منتی بدهد تا او بتواند خود آگاهانه تصمیم بگیرد.
کمک در تعیین استراتژی و تصمیم‌گیری تنها بخشی از وظایف یک منتور است. او در زمینه‌های زیر نیز وظایفی را بر عهده دارد:
کمک به ایجاد یک برنامه کسب و کار
یکی از مهمترین کمک‌ها به یک کارآفرین تازه‌کار، طراحی برنامه کسب و کار است. درک پیچیدگی‌های کسب و کار، ساختار هزینه‌های آن، زمان مورد نیاز برای تاسیس و تثبیت شرکت و نحوه جذب سرمایه تا رسیدن به سودآوری، از جمله مسائلی است که یک منتور می‌تواند در رابطه با آن‌هابه کارآفرین راهنمایی دهد.
ارائه پشتیبانی در مواقع سخت
کارآفرینی در بیشتر مواقع یک سفرانفرادی است و معمولا چالش‌های زیاد آن می‌تواند فرد را خسته کند. در چنین مواردی یک منتورمی‌تواند نقش اساسی در بالا نگه داشتن انگیزه کارآفرین داشته باشد. او با تکیه بر تجربه خود به کارآفرین می‌گوید که این مشکلات و چالش‌ها، بخشی از سفر کارآفرینی است و خیال او را بابت پشتیبانی و حمایت از او راحت کند.
مصاحبه با کارمندان ارشد
این امر به خصوص زمانی که کارآفرینان، جوان و کم تجربه هستند اما مجبور به استخدام افراد مسن با تجربه هستند، می‌تواند بسیار مفید باشد.
چرا به یک منتور نیاز دارید؟
با استفاده از راهنمایی یک منتور، تجربه‌ای بدست می‌آورید که در هیچ کتابی به اشتراک گذاشته نشده است. تجربه یک دارایی بسیار گران قیمت است به خصوص برای کسانی که پا به عرصه مخاطره‌آمیز کارآفرینی می‌گذارند. حقیقت این است که بسیاری از نویسندگان همه علم و تجربیات خود را در کتاب‌هایشان نمی‌نویسند. برخی از تجربیات شخصی آنها ممکن است برای به اشتراک گذاشتن با دیگران، بیش از حد صمیمانه باشد؛ اما در برخورد رو در رو داستان متفاوت است!
بنابراین احتمال موفقیت شما با کمک یک منتور بیشتر است. در یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۳، ۸۰ درصد از مدیران عامل گفتند که به نوعی از کمک یک منتور بهره برده‌اند و در یک پژوهش از Sage۹۳ درصد استارتاپ‌ها تایید کردند که منتورشیپ یک ابزار اساسی برای رسیدن به موفقیت است.
اما تنها دانش و تجربیات منتور نیست که منتی‌ها و کارآفرینان جوانان را به حضور آنها نیازمند می‌کند. دلایل دیگری نیز برای شکل‌گیری این رابطه وجود دارد:
بهره بردن از فرصت‌های شبکه‌سازی
یک منتور موفق یک شبکه نامحدود از آشنایان و افرادی دارد که می‌توانند به کسب‌وکار شما کمک کنند. سرمایه‌گذاران، کارمندان و همه افرادی که در دنیای کسب و کار به آنها نیاز دارید به کسی اعتمادمی‌کنند که از طرف یک آشنا به آنها معرفی شده باشد.این فرصتی است که بدون داشتن منتور نمی‌توانید از آن بهره ببرید.
یک منتور به شما اطمینان خاطر بیشتری می‌دهد
حضور منتوری که به صورت عملی شما را راهنمایی می‌کند به شما اطمینان خاطر و اعتماد به نفس لازم را برای کسب موفقیت می‌دهد. شما می‌توانید نگرانی‌هایتان را با او در میان بگذارید و جواب سوالات و تردیدهایتان را با استفاده از سال‌ها تجربه آنها بگیرید.
یک منتور به شما کمک می‌کند تا مدت زمان بیشتری در دنیای کسب‌وکار بمانید
زمانی که آمارها تعداد مشاغل نوپای شکست خورده را نشان می‌دهند، بهخودمی‌گویید کاش بسیاری از کارآفرینان یک منتور داشته باشند.۳۰ درصد کسب و کارهای نوپا طی ۲۴ ماه اول شکست می‌خورند و حذف می‌شوند و برای۵۰ درصد آنها طی۵ سال اول این اتفاق می‌افتد. اما ۷۰ درصد بیزینس‌هایی که از راهنمایی‌های یک منتور استفاده می‌کنند، بیش از ۵ سال دوام می‌آورند.
منتور هوش هیجانی شما راتقویت می‌کند
همه ما به خوبی می‌دانیم که یکی از دلایل شکست کسب و کارها، تصمیم گیری بر مبنای احساسات است.در این شرایط منتورها می‌توانند به شما کمک کنند که چگونه احساسات خود را کنترل کنید ، منطقی واکنش نشان دهید، چگونه تصمیم بگیرید و با تصمیمات قاطع هوشمندانه از موانع مهم عبور کنید.
یک منتور خوب شما را تشویق می‌کند
شکست می‌تواند شما را مدت‌زمانی افسرده کند و بر بهره‌وری شما تاثیر بگذارد. کارآفرینان جوان معمولاً زمانی که نمی‌توانند اهداف و انتظارات خود و دیگران را برآورده کنند با افسردگی روبرو می‌شوند و بار این افسردگی بر دوش آنها بدون وجود یک منتور سنگین‌تر هم می‌شود.منتور طی دوران کاری خود فراز وفرود مدیریت یک کسب‌وکار را تجربه کرده و می‌تواند به خوبی در شرایط لازم به شما توصیه‌های مثبت و آرام‌بخشی بدهد.
آنها نه تنها می‌توانند با کلمات مناسب به شما روحیه دهند، بلکه ایده‌هایی دارند که به شما کمک می‌کند از روزهای سخت عبور کنید و به سمت موفقیت حرکت خود را ادامه دهید.
انواع منتورینگ چیست؟
منتورینگ انواع مختلفی دارد و هرکس بسته به نیاز خود از آن بهره‌مند می‌شود.
چند منتوری
برخی افراد ترجیح می‌دهند چندین منتور در حوزه‌ها و زمینه‌های مختلف داشته باشند. بدین ترتیب می‌توانند از دانش و تجربیات خاص افراد مختلف یاد بگیرند.
منتور تخصصی
ممکن است یک منتور در حوزه‌ای خاص، تخصص داشته باشد و ترجیح دهید او شما را فقط در این زمینه راهنمایی کند. منتورمتخصص دانش، آگاهی، ترندها و مباحث روز را در مورد آن موضوع می‌داند و بر آن مسلط است.
منتور صنف و یا صنعت خاص
این منتور علاوه بر تخصص در حوزه خاص، با صنعت یا صنف نیزآشنایی کامل دارد و به نوعی کاملا بر موضوع مربوطه سوار است.از گذشته و آینده و حال خبر دارد و احتمالا روابط خوبی نیز در این صنف دارد.
منتور سازمانی
این نوع منتورینگ در یک سازمان بر اساس نیازها و مشکلات خاص آن سازمان انجام می‌شود. در این حالت منتور از شرایط سازمان کاملا مطلع و آگاه است و در این زمینه خدمات منتورینگ را ارائه می‌دهد. منتورهای سازمانی بیشتربه مشاوران کسب و کارشباهت دارند.چنین فردی برای تک‌تک کارمندان وقت می‌گذارد و آنها را راهنماییمی‌کند تا در جهت ارزش‌های سازمان حرکت کنند.
منتور تکنولوژی
ایننوع از منتورینگ یک ترند جدید و جالب در دنیایکسب و کارهاست.اینمنتورعاشق فناوریاست و در مورد انجام کارها بوسیله تکنولوژی‌های نوین، دانش و اطلاعات جامعی دارد. او با کمک‌هایش می‌تواند ارزش‌آفرینی زیادی برای سازمان داشته باشد.
چطور یک منتور کسب و کار خوب پیدا کنیم؟
پیدا کردن منتور باتجربه‌ای که بتوانید با او ارتباط خوبی برقرار کنید، سخت است اما غیرممکن نیست. این راه‌ها را برای پیدا کردن یک منتور خوب امتحان کنید.
مدیر عامل/ بنیانگذار باتجربه
اگر می‌خواهید از شخصی به عنوان مدیرعامل یا هم‌بنیانگذار دعوت کنید که کنارتان باشد بهتر است آن فرد در زمینه کارآفرینی، راه‌اندازی و آموزش استارتاپ باتجربه باشد. چنین فردی می‌تواندبا بحث‌های جالبی شما را به چالش بکشد کند و در عین حال در زمان مشکلات نیز کنارتان باشد.
از قدرت شبکه‌سازی خود استفاده کنید
با گسترش شبکه حرفه‌ای خوداز طریق حضور در رویدادها یا پیوستن به گروه‌های حرفه‌ای، با کارشناسان و متخصصان حوزه کاری خود رو به رو می‌شوید و با آنها در ارتباط قرار می‌گیرید.
از شبکه فارغ التحصیلان دانشگاهتان یا شرکت‌های سابق استفاده کنید. داشتن یک پیوند مشترک، شکل‌گیری تفاهم و درک متقابل را ممکن می‌کند. دانشگاه‌هایی که برنامه‌های شتابدهی دارند یا دارای مرکز کارآفرینی هستند، اغلب برنامه‌هایی نیز برای منتورشیپ اجرا می‌کنند.
بلندپرواز باشید
چرا سراغ منتور رویایی یا همان فردی که در دنیای کسب‌وکار الگویتان است، نمی‌روید؟ اگر در زمینه کاری شما شخصی وجود دارد که تحسینش می‌کنید و الهام‌بخشتان است، سعی کنید از او کمک بگیرید. اگر می‌ترسید که او به کار شما علاقه‌ای نشان ندهد، نگران نباشید؛ زیرا در بیشتر اوقات پاسخی دریافت می‌کنید که ممکن است به نوعی رابطه منجر شود.
برنامه‌های شتابدهی
برنامه‌های شتابدهی معمولا منتورهای خوبی به شما معرفی می‌کنند که می توانید با آنها ارتباط برقرار کنید و از آنها بیاموزید.در طی این برنامه‌ها، شما باید با چندین منتور یا مشاور کسب و کاردر زمینه‌های مختلف کار کنید، تا بفهمید هر یک چه منابع و آموزش‌هایی می‌توانند در اختیارتان قرار دهند و کدام فرد برایتان مناسب‌تر است.
ابزارهای آنلاین
پلتفرم‌های مختص کسب و کار مانند LinkedIn یا سایت های اختصاصی مانند Micromentor می‌توانند فرصت‌های خوبی برای برقراری ارتباط با افراد فعال در صنعت شما فراهم کنند یا به شما کمک کنند مشکلات خاصی را که با آن روبرو هستید با دیگران مطرح کنید. پس هرگز از فرصت‌های شبکه‌سازی آنلاین غافل نشوید.
به نقل از وب‌سایت: nexinolab.com