اسلام به عنوان دین کامل، در تمامی جنبه‌های زندگی انسان، از جمله انتخاب مسکن و ساخت خانه، رهنمودهای ارزشمندی ارائه می‌دهد. خانه، به عنوان مکانی برای سکونت و آرامش، نقشی اساسی در زندگی انسان دارد. در اسلام، به عنوان دین کامل و جامع، توجه ویژه‌ای به ابعاد مختلف زندگی انسان، از جمله مسکن، شده است. در این متن کوتاه ، به بررسی ابعاد ظاهری، ارتفاع، پشت‌بام، فضای داخلی و فضای کلی مسکن بر اساس آموزه‌های اسلامی می‌پردازیم.
ابعاد ظاهری مسکن:
- فضای مجزا برای مهمانان: اسلام بر جداسازی فضای بیرونی (مخصوص مراجعات و مهمانان) از فضای درونی (متعلق به همسر و فرزندان) تأکید دارد. این امر رفاه، آسایش و امنیت خانواده را افزایش می‌دهد.
- تقسیم‌بندی فضای داخلی: فضای داخلی منزل باید شامل اتاق‌های مجزا برای والدین، فرزندان، عبادت و سرویس بهداشتی باشد.
- حفظ حریم خصوصی: سرویس بهداشتی باید در مکانی پوشیده قرار داشته باشد تا عفت و حیا در بین خانواده محفوظ بماند.
ارتفاع مسکن:
- محدودیت ارتفاع: احداث ساختمان‌های مرتفع به دلیل عوارض منفی برای اهل خانه و تضییع حقوق همسایگان، ناپسند دانسته شده است.
- ارتفاع مناسب: حداکثر ارتفاع سقف خانه باید بین 3 تا 3.5 متر باشد.
- نوشتن آیه الکرسی: در صورت ساخت بنای مرتفع‌تر از 3 متر، نوشتن آیه الکرسی بر بالای آن برای رفع عوارض منفی توصیه می‌شود.
پشت‌بام ساختمان:
- دیوارکشی: مستحب است اطراف بام منزل به ارتفاع یک متر دیوارکشی شود.
- استراحت روی بام: استراحت بر روی بامی که دیوارکشی نشده، جایز نیست.
فضای داخلی منزل:
- سادگی و پرهیز از تجملات: فضای داخلی منزل باید از هرگونه تجملات، تزیینات و مجسمه‌های انسان و حیوان به دور باشد.
- استفاده از هنر اسلامی: استفاده از هنر اسلامی و حفظ سادگی و بی‌آلایشی، فضایی زیبا و آرامش‌بخش برای منزل به ارمغان می‌آورد.
- آراستن منزل به آیات قرآن: زینت دادن منزل به آیات قرآن، به‌ویژه آیه الکرسی، فضیلت دارد.
- استفاده از نورپردازی مناسب: تأمین نور کافی و مناسب در فضای داخلی منزل ضروری است.
فضای کلی مسکن:
- فضای وسيع: داشتن مسکن وسيع و متناسب با نیازهای خانواده، از سعادت یک مسلمان شمرده شده است.
- اتاق‌های متعدد: وسعت منزل به معنای داشتن اتاق‌های متعدد برای استفاده راحت اعضای خانواده است.
- شرافت منزل: وسعت حیاط و صفا و صمیمیت با همسایگان، از شرافت و برکت یک خانه محسوب می‌شود.
احکام مربوط به ساختمان‌سازی:
- حرمت غصب: زمینی که مسکن در آن احداث می‌شود، نباید غصبی باشد.
- حرام بودن استفاده از مصالح نامشروع: استفاده از مصالح حرام در ساخت خانه ممنوع است و موجب ویرانی آن در آخرت خواهد شد.
- بطلان نماز در مکان غصبی: نماز خواندن در ملک غصبی، حتی اگر روی فرش و تخت غصبی باشد، باطل است.
- مسلط شدن خانه بر صاحبش: کسب مال از راه غیر حلال، موجب مسلط شدن خانه بر صاحب آن و هلاکت او در دنیا و آخرت خواهد شد.
اسلام به عنوان دین کامل و جامع، به تمام ابعاد زندگی انسان، از جمله مسکن، توجه ویژه‌ای دارد. ان شالله با رعایت اصول و احکام اسلامی در ساخت و ساز و زندگی در منزل، می‌توان فضایی آرام، امن و با برکت برای خود و خانواده فراهم کرد.